Belasting

Belasting

Mischa 412 maal bekeken.
belasting, nederland, overheid

Wat is belasting

Als je wel eens met je fiets over een brug gereden bent, heb je denk ik nooit gedacht: 'Deze heb ik betaald!'. En toch is dat zo. Je hebt natuurlijk nooit aan iemand gevraagd om die brug te bouwen en haar daarvoor geld gegeven, maar je hebt wel belasting betaald. En van dat geld is de brug betaald.

Huh! roep je nu zeker. Ik weet niet eens wat belasting is, hoe kan het dan zo zijn dat ik er geld aan heb gegeven? Nou, dat gaan we je hier eens proberen uit te leggen.

Volgens het woordenboek is belasting: ' verplichting tot het betalen van een financiële bijdrage in de lasten van de overheid'. Nou, duidelijk toch :-)
Makkelijker gezegd is belasting: 'geld dat je moet betalen om te zorgen dat Nederland voor jou en mij kan zorgen'.


Waarom betaal je belasting

Als je om je heen kijkt, zie je dingen die van jou zijn, van jouw ouders zijn, van de buren, van je vriendje of vriendinnetje, maar je ziet ook dingen die... tja eigenlijk van ons allemaal zijn. De weg bijvoorbeeld, of een verkeersbord, een stoep, een regen-afvoer-put. En omdat ze van ons allemaal zijn, moeten we er ook allemaal aan meebetalen.
En om voor die dingen en voor alle mensen in Nederland te zorgen zijn er ook mensen die daarvoor betaald moeten worden. Bijvoorbeeld de politie, de boswachter, de burgermeester en een vuilnisman. Ook die betalen we met elkaar.


Hoe betaal je dan belasting?

Daar hebben mensen heel lang over nagedacht. Het moet namelijk wel eerlijk gebeuren en dat is nog best lastig. Jij krijgt misschien zakgeld en extra geld voor jouw verjaardag, een piloot krijgt wel duizenden euros per maand. Het zou niet eerlijk zijn als jij evenveel belasting zou moeten betalen als de piloot.
Ook voelt het niet eerlijk om mensen die altijd met de fiets of lopend ergens naartoe gaan mee te laten betalen voor een snelweg. En hoe zorgen we ervoor dat toeristen uit het buitenland ook meebetalen voor het bos waar ze doorheen lopen of de snelweg waar ze over rijden.
Daarom betaal je op heel veel verschillende manieren belasting:

  • Als je wat koopt in de winkel betaal je BTW (Belasting Toegevoegde Waarde)
  • Als je een bedrijf betaalt om iets voor jou te doen, dan betaal je BTW (Belasting Toegevoegde Waarde)
  • Als je een auto of een motor koopt, betaal je BPM (belasting Personenauto's en Motoren)
  • Als je een auto of een motor hebt, betaal je motorrijtuigenbelasting
  • Als je werk hebt betaal je loonbelasting
  • Als je een eigen huis hebt betaal je WOZ-belasting (Waarde Onroerende Zaken)
  • Als je een huisnummer hebt, betaal je waterschapsbelasting
  • Als je een bedrijf hebt, betaal je vennootschapsbelasting
  • Heb je een grote prijs gewonnen bij een loterij, dan betaal je kansspel-belasting
  • Krijg je een erfenis, dan betaal je erf-belasting
  • Heb je heel veel geld op jouw spaarrekening, dan betaal je vermogensbelasting


Wat gebeurt er met al dat belasting-geld?

Door al die verschillende belastingen krijgt Nederland per jaar ongeveer 300.000.000.000 (drie-honderd-miljard) euro. Dat is 1 miljoen keer driehonderd duizend euro. En daartussen zitten dus ook jouw euro's van toen je een zak snoep kocht, of jouw playstation of pokemon-kaarten.

Met al dat geld betaalt de overheid reparaties aan wegen, nieuwe wegen, een brug over een sloot bij jou in de buurt, de helicopters van het leger, de ministers en nog veel meer.
Ieder jaar maakt de overheid een plan hoeveel geld ze verwachten te krijgen en waar ze het aan uit willen geven. Dit wordt met prinsjesdag bekend gemaakt.


Aan wie betaal je de belasting?

Het geld van alle belastingen wordt verzameld door de Belastingdienst. Zij houden precies bij hoeveel belasting ze moeten krijgen en hoeveel ze al gehad hebben. De meeste mensen hoeven zelf niets aan de belastingdienst te betalen. Dat wordt door de bedrijven gedaan.

Als jij wat koopt in de winkel, dan moet de eigenaar van de winkel ervoor zorgen dat daar ook het bedrag voor de belastingdienst bij zit. Iedere maand moet de winkelier dat belasting-geld naar de belastingdienst sturen.

Als je vader of moeder bij een bedrijf werkt, dan krijgen ze daarvoor loon (geld voor het werk). Over het loon moet belasting worden betaald (loonbelasting). Dat hoeven jouw ouders niet zelf naar de belastingdienst te sturen, dat doet het bedrijf waarvoor ze werken.

De belasting die je moet betalen bij het kopen van een auto, betaal je aan de garage en de garage betaalt het weer aan de belastingdienst.

De belasting voor het hebben van een huis, een huisnummer, een auto of een motor, die moeten mensen wel zelf aan de belastingdienst betalen. Dat geldt ook voor kansspel-belasting voor buitenlandse prijzen, erf-belasting en vermogens-belasting. Maar de meeste mensen krijgen hier (helaas voor hen) nooit mee te maken.

 

Meer of minder belasting

Als de overheid meer geld nodig heeft dan die drie-honderd-miljard, dan kunnen ze meer belasting vragen. Meestal doen ze dit niet door een hele nieuwe belasting te verzinnen (bijvoorbeeld belasting op whatsapp-berichten), maar doen ze dit door een belasting die al bestaat wat hoger te maken. Zo ging in 2012 de BTW van 19% (19 euro voor iedere 100 euro) naar 21% (21 euro voor iedere 100 euro).
Wat de overheid ook kan doen is met belasting ervoor zorgen dat je iets minder gaat doen (bijvoorbeeld roken). Dan laten ze je naast de belasting die je al moest betalen ook nog wat extra belasting betalen. Deze belasting heet accijns (verbruiksbelasting). Op dit moment zit er alleen accijns op rookwaren (sigaretten, sigaren enzovoorts), brandstof (benzine, diesel, lpg) en op alcohol (bier, wijn enzovoorts), maar er wordt ook nog vaak gesproken over accijns op suiker, zodat zoete dingen duurder worden. Zo hoopt de overheid dat je minder gaat roken, minder bier drinkt en minder vaak met de auto op pad gaat en misschien ook wel dat je minder snoept. De Nederlanders worden daardoor gezonder en de overheid krijgt meer geld om uit te geven.
Soms wil de overheid ook dat we dingen wat vaker of wat eerder gaan doen. Dan kunnen ze de belasting voor die dingen (tijdelijk) verlagen.
Bijvoorbeeld de BPM op electrische auto's lager maken zodat een elektrische auto even duur of zelfs goedkoper wordt dan een benzine-auto. Of de BTW voor schilders in de winter verlagen, zodat ze wat goedkoper zijn en ze dan bij meer mensen binnen kunnen schilderen waar het niet koud is.


Belastingaangifte

We hadden al verteld dat de overheid probeert om de belasting zo eerlijk mogelijk te verdelen. Maar ze kunnen niet alles vooraf weten. Daarom krijg je de kans om 1 keer per jaar aangifte te doen van je belasting (vertellen waar je teveel of te weinig belasting hebt betaald).

Ouders met 1 kind zijn minder geld kwijt aan eten, kleren en schoolreisjes dan ouders met 10 kinderen. De overheid wil het grote gezin dan een beetje helpen door ze minder belasting te laten betalen. Zij kunnen dan wat geld terugkrijgen.

Of een fietsenmaker die in een jaar veel meer fietsen verkocht en gerepareerd heeft dan het jaar ervoor heeft waarschijnlijk te weinig belasting betaald. Hij zal daarom een extra bedrag moeten betalen.

De belastingdienst vindt het prettig als een bedrijf veel geld betaalt voor een nieuwe machine om meer lampen te maken. Meer lampen betekent namelijk meer BTW voor de belastingdienst, dus dan wil de overheid wel een beetje mee betalen aan de machine. Het bedrijf kan daardoor geld terugkrijgen van de belasting.

Of als jij straks 16 bent en jouw eerste baantje hebt. Dan vind de overheid dat super tof van je en hoef je over de eerste 8.750 euro die je verdient geen belasting te betalen. Heb je dit al wel betaald, dan kun je het terugkrijgen.


Toeslagen en subsidies

De belastingaangifte kun je maar 1 keer per jaar doen en dan krijg je daarna pas geld terug. Dat is niet altijd handig. Als je namelijk al heel weinig geld hebt, dan is het veel lekkerder om iedere maand een beetje geld te krijgen dan 1 keer per jaar heel veel.

Dat vindt de overheid ook en daarom kun je ook belasting terugkrijgen door toeslagen en subsidies.
Wanneer jij straks 18 bent, dan moet je ineens zelf jouw zorgverzekering gaan betalen (daar wordt de dokter, ambulance, tandarts, je bril en nog veel meer van betaald) en dat is best veel geld. Maar als je nog op school zit en alleen een baantje op de zaterdag hebt, dan kun je dat helemaal niet betalen. Daarom kun je vanaf jouw achtiende de overheid vragen om een zorgtoeslag. Dan krijg je iedere maand bijna het hele bedrag wat je moet betalen van de overheid, tot je voldoende verdient om het zelf te betalen.

Of als allebei jouw ouders willen gaan werken en jij en jouw zusje daardoor na school naar de 'opvang' moeten. Dat kost geld en is dat misschien wel zoveel dat je vader of moeder daarom beter kan stoppen met werken. Dat heeft de overheid liever niet en daarom kunnen jouw ouders dan vragen om kinderopvang-toeslag. Dan krijgen ze iedere maand een groot gedeelte van de kosten terug.

Behalve toeslagen zijn er ook subsidies. Subsidies is ook geld van de overheid, maar dan om iets te doen wat de overheid graag zou willen. Zo kun je bijvoorbeeld een subsidie krijgen voor het isoleren van jullie huis, een subsidie voor het vervangen van de tegels in de tuin door gras, een subsidie voor het planten van bepaalde bomen en zelfs subsidie voor het groener maken van het schoolplein.

Bedrijven die iets nieuws willen uitvinden, zorgen dat de medewerkers nieuwe dingen leren of ervoor zorgen dat een zieke medewerker met extra hulp toch kan blijven werken kunnen ook allemaal subsidie krijgen. De overheid weet namelijk dat het de bedrijven veel geld kost, maar hoopt toch dat ze het (blijven) doen.


Tot slot

Veel mensen vinden belasting betalen niet leuk, maar het zorgt er wel voor dat we een land hebben waar de wegen goed zijn, het veilig is en waar goed wordt gezorgd voor iedereen. Daarom is het toch maar goed dat we het moeten betalen.